امروزه با توجه به صنعتی شدن جوامع و نیاز بیشتر به تولید قطعات با کیفیت بالاتر و در زمان کمتر، تمامی صنایع به سمت تجهیزات با دقت و سرعت بالاتر رفته اند. یکی از صنایع مهم امروزی نیز صنعت ماشینکاری، ساخت و تولید قطعات مختلف است. که برای همگام شدن با سرعت بالای رشد جمعیت جهانی، روی به استفاده از ماشین های سی ان سی مختلف، که توانایی کار مداوم و تولید محصولات با کیفیت، با دقت و در نرخ تولید بالا را دارد، آورده است. با توجه به کاربرد دستگاه cnc و میزان پیچیدگی بیشتر آن‌ها نسبت به نمونه‌های سنتی، نیاز به تعمیر و نگهداری آن‌ها بیش از پیش احساس می‌شود.
در ابتدا برای آشنایی بیشتر با مبحث تعمیر ماشین آلات cnc و پی بردن به علت های رایج بروز مشکل در آن، بهتر است قسمت های مختلف دستگاه سی ان سی و قطعات آن را بیشتر بشناسیم. در ادامه به طور کلی سیستم‌های مختلف دستگاه cnc را خواهیم شناخت و به تجهیزات و قطعاتی که بیشترین میزان خرابی را دارند اشاره خواهیم کرد.
معرفی اجزای مختلفذدستگاه cnc
به طور کلی تمام دستگاه‌های cnc به دو بخش سخت افزاری و نرم‌افزاری تقسیم می شوند.
بخش سخت افزاری خود به دو بخش مکانیکی و الکتریکی تقسیم می‌شود.
بخش مکانیکی شامل تمام قطعات مکانیکی که در فرآیند ماشینکاری دخیل هستند,می‌شود.
بخش الکتریکی مسئول تامین برق و هدایت و کنترل دستگاه توسط کنترلر آن است.
بخش نرم‌افزاری نیز به نوعی، زبان دستگاه سی ان سی است؛ که به کمک آن می‌توان فعالیت دستگاه را کنترل کرد.
هر یک از بخش‌های فوق دارای سیستم‌های جداگانه‌ای هستند .
| نام قطعه | معرفی قطعه و دلایل خرابی آن |
|---|---|
| سروو موتور | سروو موتور یکی از اجزا مهم دستگاه cnc، است. سرو موتور سی ان سی به دو بخش کلی قدرت و انکودر تقسیم می‌شود. در زمینه تعمیر سرو موتور cnc،معمولا بخش انکودر که وظیفه دریافت و ارسال اطلاعات را بر عهده دارد، دچار خرابی می‌شود. علت آن می‌تواند عوامل مختلفی مانند افت ولتاژ، فشار کاری بالا، اتصال کوتاه در مدارهای الکتریکی، افت جریان و قطعی کابل باشد. |
| سیستم انتقال حرکت | سیستم انتقال حرکت بخشی دیگر از تجهیزات دستگاه سی ان سی، نظیر بال اسکرو، میله ماری و موتور را شامل می‌شود. یکی از اجزا مهم در این سیستم که میزان خرابی بیشتری دارد، بال اسکروها هستند. بال اسکروها در ماشین cnc، در واقع نقش پیچ و مهره ها در دیگر تجهیزات را دارند. با این تفاوت که به جای مقطع ذوزنقه، دارای مقطع نیم دایره هستند؛ تا میزان لقی بسیار کاهش یابد و دقت محورها بالاتر باشد. |
| سیستم اندازه گیری | سیستم اندازه گیری دستگاه سی ان سی، وظیفه مشخص کردن محل دقیق نوک ابزار کار را بر عهده دارد. از تعدادی لامپ نوری، خطکش‌های متصل به محورها و ابزارهای دیگر تشکیل شده است. وجود هرگونه مشکل در سیستم اندازه‌گیری منجر به خطا در حین فرآیند مربوطه شده؛ و می‌تواند سبب بروز خرابی‌های بیشتری برای دستگاه شود. |
| واحد کنترلر | واحد کنترلر ماشین سی ان سی، که از آن به عنوان برد کنترلر نیز یاد می‌شود؛ وظیفه دریافت و ارسال اطلاعات به بخش‌های مختلف دستگاه نظیر موتورها، رله‌ها، اسپیندل، سنسورها و اینورتر را بر عهده دارد. و هر گونه ایرادی در مدارهای الکتریکی آن سبب بروز مشکل و عمدتا از کار افتادن کلی دستگاه می‌شود. |
| اسپیندل | اسپیندل همان جز چرخان دستگاه cnc است. که به واسطه ابزار متصل به آن، به طور مستقیم با قطعه کار در ارتباط بوده و در صورت بروز هرگونه اشتباه در سیستم نرم‌افزاری و کنترلر دستگاه، پیشتر از قطعات دیگر دچار آسیب خواهد شد. اسپیندل‌های ماشین های cnc به دو نوع آب خنک و هوا خنک تقسیم می‌شوند. عمده مشکلات و خرابی‌های اسپیندل دستگاه سی ان سی، شامل خرابی بلبرینگ‌ها، فن اسپیندل، سیم پیچی، مهره و شفت متصل به موتور اسپیندل است که عموما با تعویض ,مشکلات آن را برطرف می‌شود. |
سایر اجزا دستگاه سی ان سی
از جمله مشکلات رایج دیگر که برای ماشین cnc اتفاق می‌افتد؛ می‌توان به مواردی همچون لقی محورها و افتادگی میز، پس از کارکردهای طولانی اشاره کرد. که منجر به عدم تراز بودن میز می‌شود. یکی از علل افتادگی میز می‌تواند خرابی تورسیت محورها به علت عمر بالای آن‌ها باشد. از دیگر اجزای برخی از نمونه‌های ماشین سی ان سی، محفظه تعویض ابزار و بازوی تعویض ابزار خودکار است. اگرچه خرابی آن مانع از کار افتادگی کامل دستگاه نمی‌شود؛ ولی می‌تواند سرعت ماشینکاری را کاهش دهد. چون نیازمند به تعویض دستی ابزار که فرآیندی زمانبر است خواهد بود.
سیستم‌های دیگری مانند سیستم‌های پنوماتیک، سفاله کش و سیستم خنک کننده، نیز دردستگاه cnc وجود دارد. که هر یک وظایف مختلفی را بر عهده دارند. از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به نگه داشتن ابزار توسط سیستم پنوماتیک اشاره کرد. هر یک از این سیستم‌ها نیز از آن‌جایی که عمدتا دارای بخش‌های متحرکی نظیر کمپرسور، پمپ، موتور و تسمه هستند، مستعد خرابی بوده و نیاز به بازرسی دوره‌ای و تعویض موارد مصرفی، نظیر تسمه‌ها هستند.
مراحل تعمیر ماشین های cnc
همانند تعمیر دیگر تجهیزات، برای تعمیر دستگاه cnc اول باید نوع عیب شناسایی گردد؛ تا بتوان علت اصلی عیب را پیدا نمود. عموما دستگاه‌های سی ان سی، دارای سیستم‌های نرم‌افزاری هوشمندی هستند؛ که می‌توانند در قالب کد، نوع مشکل ماشین cnc را گزارش دهند.
موارد مهم در هنگام تعمیر ماشین سی ان سی
برخی از این موارد مهم در تعمیر دستگاه عبارتند از:
- استفاده از قطعات اصلی و اورجینال
- انجام تعمیر توسط تعمیرکاران حرفه‌ای
- تعویض قطعات مستهلک شده به جای تعمیر و استفاده مجدد آن‌ها
پیشگیری قبل از خرابی
از جمله مزایای بازرسی دوره‌ای دستگاه، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش عمر مفید دستگاه
- کاهش هزینه تعمیرات
- جلوگیری از توقف ناگهانی خط تولید
- کاهش حوادث و سوانح برای اپراتور دستگاه
- کاهش استهلاک دستگاه
در ادامه می‌توان به مواردی اشاره کرد که با رعایت آن‌ها در حین کار، می‌توان نیاز به تعمیرات دستگاه cnc را به حداقل رساند:
- عدم اعمال فشار بیش از اندازه بر دستگاه
- شناخت دقیق محدودیت‌های ابعادی و وزنی دستگاه
- چک کردن انواع اتصالات و محکم بودن آن‌ها
- بررسی عملکرد صحیح فن‌های دستگاه
- بررسی روزانه سطح و فشار روغن دستگاه
- تعویض فیلتر روغن در زمان مناسب
- بررسی تسمه موتور اسپیندل در فواصل زمانی مشخص
- کنترل سرعت اسپیندل در حین انجام هر فرآیندی
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.